در حال حاضر میلیونها دوربین مداربسته نظارتی در فضاهای عمومی در سرتاسر جهان وجود دارد؛ ابزاری که در کمتر از دو دهه توانایی های منحصر به فردی به دولت ها و پلیس برای نظارت بر رفتار شهروندان داده است. در پشت این لنزها، دوربین های مداربسته به روشی تغییر می کنند که مردم اغلب به سختی از آنها آگاه هستند و دراین میان حفظ حریم خصوصی شهروندان موضوعی است که باید بیشتر به آن پرداخته شود.

در حال حاضر تشخیص چهره داغ ترین موضوع صنعت دوربین های مداربسته و سیستم های نظارت تصویری به حساب می آید. چرا که در تعدادی از شهرهای جهان، در ایالات متحده آمریکا، چین، آلمان، سنگاپور و دیگر شهر های متروپل جهانی این فناوری به شدت مورد استفاده قرار می گیرد. پلیس در این کشورها استدلال می کند که استفاده از چنین سیستم هایی به آنها این امکان را داده است که این فناوری را برای شناسایی تروریست های بالقوه و سایر مجرمان شناخته شده بکار گیرند. اما این موضوع  همراه با نگرانی های مختلف نیز هست. گسترده ترین انتظار مردم عادی حفظ حریم خصوصی و ناشناس ماندن در مکان های عمومی است – که عملا با چنین اقداماتی از سوی دولت ها با تعرض مستقیم روبرو می شود. در حال حاضر ابهامات در تکنولوژی تشخیص چهره باعث شده است که بازنگری های زیادی در نحوه استفاده از آن صورت گیرد.

نواقص عملکرد دوربین های تشخیص چهره

سوال مهم بعدی این است که این سیستم های تشخیص چهره در حال حاضر تا چه اندازه به درستی کار می کنند؟ تحقیقات نشان می دهد که میزان موفقیت این دوربین ها در شناسایی چهره ها حتی تا میزان 2٪ هم پایین می آید. همچنین این فناوری در شناسایی افراد مختلف و خصوصا زنان پوست تیره بسیار کم دقت است و در نتیجه استفاده از چنین فناوری با این همه نواقص آشکار، امکان تشدید تنش ها بین اقلیت های قومی و پلیس را  افزایش می دهد. این موضوع در کشورهایی مانند ایران و دیگر کشورهای خاورمیانه که اقلیت های قومی و مذهبی زیادی در آنها سکونت دارند بیش از دیگر کشورها مهم جلوه می کند.

همچنین این مسئله می تواند با یک موضوع بحث برانگیز دیگر، یعنی به نحوه استفاده پلیس از پایگاه داده های بسیار بزرگ و متمرکز از چهره های مردم عام دامن بزند. به طور معمول این پایگاه داده های بزرگ شامل تصاویری از افراد بازداشت شده است که ممکن است هرگز به جرمی محکوم نشده باشند و بعید به نظر می رسد که کسی با جمع آوری این داده ها رضایت داشته باشد. به همین دلایل استفاده از نرم افزار خودکار تشخیص چهره بسیار بحث برانگیز بوده  و تا زمانی که این فناوری به اطمینان بیشتری دست پیدا نکند، باید در نحوه استفاده از آن تجدید نظر شود.

در همین حال و به دلیل موضوعات و نگرانی هایی که مطرح شده، در شهر سانفرانسیسکو در ایالات متحده استفاده از تشخیص چهره در سیستم های عمومی برای مدتی کوتاه ممنوع شده است. انتظار می رود سایر شهرهای جهان نیز از این روش پیروی کنند تا مقرارت مشخصی در نحوه استفاده از این تکنولوژی به تصویب پارلمان ها و دیگر نهادهای قانون گذار برسد. ما هنوز نمی دانیم که این تکنولوژی در ایران مورد استفاده گسترده قرار گرفته است یا نه ؟ سوال دیگر این است که آیا برنامه خاصی در میان سیاسیون برای آینده در دستور کار است یا خیر؟ به هر ترتیب این نگرانی یک موضوع جهانی است. ابهامات در تکنولوژی تشخیص چهره موضوعی است که در کشور ما نیز باید از همین امروز به آن توجه ویژه شود.

دنیای فردا تحت نظارت دوربین ها!

تشخیص چهره سوالات بزرگتری را نیز برجسته می کند که پیرامون آنها استفاده از انواع دوربین ها و سیستم های نظارتی برای جامعه قابل قبول شناخته شده است. این  یک واقعیت پیچیده است که دوربین های نظارتی هر روز پیچیده تر می شوند بدون اینکه لزوماً تفاوت زیادی با مدل های آنالوگ سابق خود از نظر ظاهر داشته باشند. هیچ نشانه و اطلاعاتی وجود ندارد که در مورد قابلیت های پیشرفته آنها به ما بگویید، این بدان معناست که فعالیت های پشت سر این دوربین ها شفافیت کمتری پیدا می کنند و در نتیجه شما نمی دانید که با استفاده گسترده از این سیستم ها چه بلایی قرار است بر سر جامعه آینده بشریت بیاید.

برای مثال همزمان با کوچک سازی این فناوری و کاهش هزینه های نصب و راه اندازی، انواع جدیدی از دوربین ها از جمله دستگاه های ویدئویی، هواپیماهای بدون سرنشین و دیگر تجهیزات نظارتی نیز به وجود آمده اند. در عین حال، تکنیک های تصویربرداری و ضبط بیشتر و بیشتر استاندارد و گسترده شده اند. این تکنولوژی ها، امکان ارتباط بیشتر بین سیستم ها را فراهم می کند و کیفیت را تا آنجا افزایش داده است که تصاویر می توانند در دادرسی های قانونی یک گواهی قابل اعتماد به حساب آیند.

علاوه بر تشخیص چهره ، ما شاهد ظهور دوربین هایی هستیم که قادر به ردیابی و تشخیص اشیا نیز هستند، به علاوه پیشرفت در تجزیه و تحلیل سر و صدا یا بو نیز از دیگر قابلیت های دوربین های مداربسته نوین به حساب می آیند. نیروهای پلیس در ایالات متحده و انگلیس سیستم هایی را آزمایش می کنند که پیش بینی می کند افراد احتمال ارتکاب جرم را دارند یا خیر.  همه این موضوعات در کنار هم یک جهش کوانتومی از دوربین های مداربسته قدیمی به سمت آینده است. دوربین هایی که در یک تحول سریع اگر چه ممکن است در ظاهر به امنیت بیشتر محیط های شهری کمک کنند اما در اصل خودشان به یک چالش امنیتی در آینده تبدیل خواهند شد.

بیشتر نظرسنجی ها حاکی از آن است که عموم مردم طرفدار استفاده از دوربین های مداربسته هستند ، اما سوال اصلی این است که اگر عموم مردم بدانند که این سیستم های نظارتی نوین قادر به چه کارهایی هستند آیا همچنان از این سیستم ها پشتیبانی می کنند؟ با توجه به اکثر واکنش ها در رسانه ها برای شناسایی چهره ، به نظر می رسد که جواب این سوال قطعا منفی باشد.

ابهامات در تکنولوژی تشخیص چهره می تواند وقایع ناگواری برای نسل آینده رقم بزند. بنابراین حاکمیت و مقررات باید سریعاً متحول شوند تا قوانین شفافی برای استفاده از این تکنولوژی تدوین شوند. آیا ایران نیز برای چنین مشکلی که احتمالا در آینده گریبان جامعه را خواهد گرفت تدابیری اندیشیده است؟

بیشتر بخوانید:   هایک ویژن   تجهیزات دوربین مداربسته    نصب دوربین مدار بسته